De manier waarop ik mij spiritueel ontwikkel is één waar ik persoonlijk grote vruchten van pluk.
Het is eigenlijk heel simpel. Er is een bepaald idee, en dat kan meestal twee verschillende vormen aan nemen. Bijvoorbeeld, geesten bestaan wel, of geesten bestaan niet. Om er achter te komen (voor mijzelf) welke van de twee voor mij waar is, leef ik een maand lang alsof geesten wél bestaan, en een maand lang alsof geesten níet bestaan. Waar je dan al heel snel achter komt, is dat je beide ideeen kunt verdedigen en waterdicht kunt maken. Een mens kan zichzelf dus door zijn eigen intelligentie zich voor de gek houden. Als je dat op intuitief niveau begrijpt, kijk je ineens heel anders tegen de (mentale) wereld aan. Elk geloof, het maakt niet uit hoe waar of onwaar deze is, kan verdedigt worden.
Zo had ik bijvoorbeeld geen bijzondere moeite met van atheisme afstappen. Als die-hard atheist was ik constant bezig met het verzamelen van informatie tegen de theisten. Toen ik op een dag besloot eens te kijken hoe die theisten hun standpunten het beste konden verdedigen, raakte ik helemaal in de ban van argumenten vóór God. Uiteindelijk heb ik die zo sterk bevonden, dat ik het atheisme overboord heb gegooid. Echter, als ik zou willen, kan ik ook zo weer terugschakelen naar het atheisme, simpelweg omdat deze ook heel makkelijk te verdedigen is. Dat ik liever in God geloof is een gevoelskwestie: het voelt beter om het te doen. Dat is voor de meeste mensen dan ook vaak het doorslaggevende: het maakt niet uit of iets nu wel of geen 'sense' maakt, als het goed voelt, zal het wel goed zijn. Ik denk dat deze onkritische houding ontwikkeling heel erg tegenhoud. Als je veel mentaal bezig bent, word je automatischer 'sterker'; je ontwikkelt een bepaalde wil, je kunt beter je standpunten verwoorden, je bent minder snel in de war te brengen, etc. Uiteindelijk is het echter wel belangrijk om een balans te vinden tussen het mentale leven en het gevoelsleven. Bijvoorbeeld, een consequentie van die-hard atheisme en het aanhangen van enkel de harde wetenschap is dat het je doet stranden in een koude wereld zonder liefde waarin niemand vrij is. Als je zoveel over hebt enkel om gelijk te hebben, dan ben je amper menselijk meer. Juist het menselijke aspect van de dagelijkse realiteit kleurt haar. Op zoek naar de randjes van het mogelijke vergeet je dat je uiteindelijk zelf de vlakken in moet kleuren. De wereld is voor mij maar een bijproduct van mijn persoonlijke ervaring. Als je de wereld jouw persoonlijke ervaring op laat maken, raak je al snel verloren in chaos, want dat is uiteindelijk het karakter van de wereld. Als je elk klein dingetje je laat ontzetten, dan staat je leven in het teken van toevallige gebeurtenissen om je heen. Als mens heb je de wil en de vrijheid, mits je die beet durft te pakken, om een temperament te ontwikkelen waarmee je door het leven heen kunt zeilen naar de waterval van de dood.
Er zijn echter veel obstakels, rotsen in de rivier. Als mens heb je bepaalde tekortkomingen, die vreselijk zijn om onder ogen te zien. Bijvoorbeeld dat we er uiteindelijk allemaal alleen voor staan, of dat we uiteindelijk nooit vrij kunnen breken uit het egoisme, of dat we constant heel snel geneigd zijn onder invloed te staan van anderen of objecten om ons heen. Je wordt geboren, en niets wat je doet, is onder je controle. Je ziet de hele tijd iets langsvliegen, wat je uiteindelijk na een paar maanden kunt identificeren als je hand, en waar je nog later achter komt dat je die nog eens kunt besturen ook. Op dat moment denk je waarschijnlijk dat het niet erger kan, maar dan krijg je plots te maken met ziektes, onmacht, dood. Je beweegt in je leven echter van de conditionering weg en beweegt naar de vrijheid toe. Zelfs de mensen die het niet willen zullen uiteindelijk bevrijd worden van zichzelf. Je gaat weer op in je waar je vandaan kwam, wat voor substantie dit uiteindelijk ook mag hebben. Persoonlijk geloof ik in het Niets, maar dat is niet zomaar Niets; eerder een vage niet-bestaande zee van dingen die zouden kunnen zijn, en waar alles wat actueel is vandaan komt. Uiteindelijk is ons eigen bewustzijn iets wat geen fysieke ruimte in lijkt te nemen; de 'ik' is dus eigenlijk niet eens een fysiek-bestaand iets, dus dat er dingen zijn die niet-bestaan maar toch invloed uitoefenen is voor mij vrij duidelijk. Uiteindelijk is de complexiteit hiervan te groot om voor mij te bevatten; ik denk ook dat ik zonder de ultieme kennis van dingen dood zal gaan en dat ik deze nooit zal verkrijgen ook. Anderen zullen misschien de (in mijn mening arrogante) houding nemen dat ze dit wel zullen verkrijgen door maar genoeg te reincarneren. Voor mij is het echter simpel: je komt voort uit het Niets, je doet een poosje een beetje niets op de wereld (terwijl je geniet van alle aardse pleziertjes, of lijdt onder alle aardse perikelen, dat is uiteindelijk voor mij enkel een fundamentele keuze: kies ik te lijden, of kies ik te leiden?), en daarna keer je weer terug naar het Niets. Ik citeer Schopenhauer: 'het leven is een turbulente fase in het niet-zijn'.
Spirituele ontwikkeling draait om het maken van keuzes. Er is geen spirituele kennis of spiritueel gevoel: er zijn enkel keuzes. Kies ik daar wel in te geloven, en daar niet in? Laat ik me beet nemen door mijn gevoel of houd ik mezelf liever voor de gek via de logica? Ga ik vandaag eens wat doen aan mijn problemen of ga ik verder op de oude manier die geen resultaten oplevert maar die zo vertrouwd is? Uiteindelijk moet je zoveel keuzes mogelijk een keer gemaakt te hebben om verder te komen. Je verzamelt ervaring, die leidt naar nieuwe keuzes, en nieuwe dilemmas. Sommige keuzes leiden naar een persoonlijke verlossing. Elke keuze keert zich echter vanzelf tegen je. Alles waar je je aan vast houdt, groeit vleugels en vliegt weg. Het leven blijft altijd dynamisch, en voor de 'sterken' is het vaak een kwestie van anticiperen door constant te blijven meebewegen. De 'zwakken' raken meegesleurd in de stroom, vallen van het vlot, en zijn hun hele leven bezig weer op het vlot te klimmen terwijl ze alle kracht moeten zetten om niet kopje onder te gaan. Echter, of je nu op het vlot klimt, of dat je nu al verzuipend naar de waterval toe beweegt: uiteindelijk maakt het niet veel uit. Sommige mensen zijn eigenlijk al dood voor ze het einde bereiken, simpelweg omdat ze het opgeven en hun lichaam maar een beetje laten meedrijven.
Wat je zelf denkt dat waar is, is compleet irrelevant. De waarheid van de waterval en de stroming vormen een absoluut bondgenootschap. Je kunt geloven wat je wilt, maar het maakt uiteindelijk weinig uit. De realiteit is immers datgeen wat niet weg gaat als je stopt er in te geloven. Je vasthouden aan je eigen waarheden, halsstarrig hameren op wat jij denkt wat belangrijk is; daar verlies je alleen maar macht door. Net zo min maakt het uit om over te nemen wat een ander roept. De waarheid is phantomorphisch: constant vervormt hij zich, dat is zijn substantie. Sommige mensen verwerven hierdoor de illusie dat waarheid niet bestaat, en enkel is wat wij er van maken. Een grove fout, denk ik, waar door men wéér macht verliest. En hierbij doel ik vooral op spirituele macht: de kracht die een mens van nature heeft om iets aan zijn positie te doen. Spirituele macht is de mogelijkheid om je eigen tekortkomingen op te vullen met je eigen leegte. De mens is geen wezen met een gat wat opgevuld moet worden: de mens is simpelweg een gat. Ons bewustzijn bestaat bij gratie van het feit dat zich kan indenken wat niet-is. We redeneren vaak immers vanuit wat we niet hebben, van hetgeen wat bestaan mist. Op deze manier kunnen we anticiperen op wat komt; op deze manier ontwikkelen we geheugen en kennis. De hele tijd door onze eigen leegte te analyseren. We worden de hele tijd met onze substantiele neus op de leegte gedrukt. Dit mobiliseert de mens om dingen te doen. Omdat hij geen eten heeft, krijgt hij honger, en gaat hij op zoek naar eten. De gehele sociale behoefte draait om een permanente behoefte tot liefde van een ander, tot het hebben van de complementaire leegte van een ander, onder de pretentie dat - + - = +. Echter, de leegte blijft bestaan. In feite is het de leegte het residu van de onmogelijkheid van de mens om volledig te bestaan. De mens zit vast tussen geboorte en dood, hij zit vast tussen twee leegtes, en zoekt naar een manier om zichzelf te vestigen in de leegte. We neigen hierdoor om onszelf te zien als standbeelden, we denken in 'actualisaties', dat is om te zeggen, staten van zijn waarin we niet geconfronteerd worden met onze leegte als-zijnde potentialiteit. Bijvoorbeeld, we denken bij onszelf 'als ik dat nou zou hebben, dan zou ik echt gelukkig zijn!', dus, we denken in termen van, als X actueel is, dan Y. We menen dat zolang X actueel is, dus een standbeeld-idee, dan zal Y hier automatisch deel van uitmaken. Echter, we vergeten dat we voor altijd leeg zullen zijn; we kunnen geen standbeelden zijn. De tijd beweegt verder, of we nu willen of niet. Het najagen van allerlei dingen is wederom een vorm van opgeven van spirituele macht. Mensen worden hier vanzelf gigantisch moe van, hetgeen zich voornamelijk manifesteert in een enorm gevoel van onbehagen en ongelukkigheid. Spirituele macht is juist de leegte erkennen. De leegte, het niet-zijn, is het enige wat werkelijk bestaat, van nu, tot aan onze dood, en waarschijnlijk ook hierna.
Voor sommigen, schept dit een nog heviger verzet tegen de leegte. Anderen, waar onder ikzelf, zien hier juist de verlossing in, de bevrijding. Omdat er niets is om op te vullen, hoef je dit ook niet te doen; en je kunt je dus in alle vrijheid bezig houden met wat je denkt dat goed is. Vanwege de leegte, moet je jezelf ontwerpen. Er is geen enkel fundament, behalve het Niets. Wie bouwt op iets, ziet zijn bouwsel vanzelf de afgrond in storten. Omdat er geen enkele reden is om uberhaupt iets op te bouwen, doe je dit enkel als je zelf er enig nut van in ziet, met andere woorden, je schept je eigen bestaansreden. Ik denk dat alleen via diep besef van het dilemma van God je op een punt kunt aankomen waarop je dit kunt. Waarom schiep God de wereld, en alles er in? Waarom sloeg Hij dit niet gewoon over? Als je intuitief begrijpt waar de leegte en het Niets om draait, zie je waarschijnlijk ook wel in waarom. Iedereen die in termen als 'liefde' denkt zit er al meer dan een eeuwigheid naast. Dezelfde vraag, het goddelijk dilemma, is op ons van toepassing. Waarom zouden we? Waarom zouden we het niet gewoon overslaan? De mens die hier té vroeg mee geconfronteerd wordt, pleegt zelfmoord. De mens die hier op tijd mee geconfronteerd wordt, is voor eeuwig vrij.
Vrijheid is het enige spirituele goed.
|