Jij vertolkt het al veel Westerser dan de Dalai Lama.
Ik denk zeker dat je er voor kunt kiezen om respectvol te zijn. Maar dat zijn de keuzes van je gedrag.
Zoals de Dalai Lama het vertolkt, gebeurt er dit:
Iemand scheldt je uit, en je raakt van binnen hevig beroerd. Maar omdat je geduld praktiseert, blijf je gedisciplineerd en wacht je tot de beroering wat is afgezakt. Vervolgens reageer je vriendelijk en vraag je of je de persoon ergens mee kan helpen. De beroering die je voelde laat je zo min mogelijk merken.
Als iemand je een klap in je gezicht geeft, treedt je niet snel op door verbaal overwicht te creëren en de situatie snel en vakkundig onder controle te brengen, maar integendeel: de woede die opkomt laat je los, laat je zakken. Je richt je nu op geduld, mededogen en vrede. Je zegt "Dit kan ik niet accepteren," loopt op hem toe, neemt hem bij de arm, neemt hem afzijdig en zegt "....".
Voor
mij voelt het gewoon alsof die discipline continu je adem inhouden is. Je hebt van binnen de grootste beroering, maar je blijft vriendelijk.
Ergens is het wel heel mooi en grappig. Er was laatst een filmpje op het net van journalisten die europarlementarïers aan de tand voelden over hun onkostenvergoeding-incheckritueel. Als je bij dat parlement incheckt voor de dag krijg je zo'n 300 euro onkostenvergoeding. Sommige parlementariërs checken pas om 6 uur 's avonds in en vertrekken dan gelijk weer. De journalisten filmden dat en ging vervolgens achter die mannen aan. Heel vervelend en opdringerig. De parlementariërs weigerden antwoord te geven, deden net of ze het niet begrepen, en werden toen aggressief en boos.
Ik stelde me toen voor dat je als belaagde parlementariër vriendelijk stilstaat, een buiging maakt, en vraagt "Waarmee kan ik u van dienst zijn?" De opgefokte journalist kalmeert dan gelijk en wordt beleefder. Hij stelt beleefd zijn vraag. Je legt de situatie uit en als dat niet genoeg is, zeg je "Het spijt mij meneer, maar als u zo blijft doen zal ik moeten stoppen met u te woord te staan." De verbaasde journalist druipt af. Totaal andere uitkomst!
Wat ik zeg, eigenlijk ben ik zelf een boeddhist. Ik mediteer, ik probeer onrust die in me opkomt weg te laten zakken. Ik probeer te beseffen dat het hier en nu genoeg is om gelukkig in te zijn. Ik word me bewust van de ontevredenheid die naar een ander moment toejaagt "was ik maar daar". Het boeddhisme heeft het over 'verlangens' als oorzaak van het lijden, maar ik denk dat je onderscheid moet maken. Er bestaat een vorm van ziel-verlangen die positief is, en ego-verlangen wat negatief is. Ego-verlangen is altijd een verzet tegen het hier-nu. Het bestaat altijd uit onvrede en kan altijd worden bestreden door loslaten en overgave en toelaten.
Wat ik zeg, het is slechts het (culturele) karakter van de dalai lama wat me niet aanspreekt. Als je het hebt over "juist" gedrag, dan klinkt dat als iets moreels. Het klinkt als een verplichting. Het klinkt alsof je als boeddhist verplicht bent om bepaalde gedragingen te doen en bepaalde gedragingen te vermijden. Maar het is de mens die het in vrijheid moet begrijpen, inzien, snappen. Hij moet zijn eigen gedrag kiezen. Hij moet zelf ontdekken wat respect is en dan respectvol zijn.
Want stel je voor dat je respect praktiseert maar je hebt het helemaal nog niet begrepen. Wat dan? Focus je je niet teveel op een vorm zoals jou door je leraren is onderwezen...
Wat ik bedoel te zeggen is:
Respect, liefde en mededogen, geduld en tolerantie zijn een levend iets. Zij kunnen niet uit een boek worden gehaald of nauwkeurig worden omschreven. Zij vereisen een dynamische toepassing en soms is het nodig om even onrespectvol, onliefdevol, onmededogend, ongeduldig en intolerant te zijn, zodat je daarna weer het wél kunt zijn!
Wat je zegt... Als jouw land wordt aangevallen door een buurland, heeft het dan zin om "vredig" te blijven en je niet te verdedigen? Degene die aanvalt heeft waarschijnlijk kwade bedoelingen en het leven zal er niet beter op worden als je onder de voet wordt gelopen. Sterker nog, de aanvaller zal slecht karma op zich laden en het is jouw plicht als boeddhist om dat te voorkomen. Je zult de wapenen moeten grijpen om de aanvaller te leren dat de aanval niet acceptabel is. Je bent het ook aan jezelf verplicht om je niet te laten misbruiken. Uit liefde voor jezelf én de ander moet je optreden. Dus je moet gewelddadig worden om vreedzaam te kunnen blijven!!
Daarom denk ik dat een eenzijdige focus op "mededogen" etc. niet werkt en dat je jezelf meer vrijheid moet geven om creatief op te treden zodat je niet vastloopt in je begrip van wat mededogen zou moeten zijn.